Δεματοποιητές και Περιφερειακός Σχεδιασμός.

Επειδή πολύ κουβέντα γίνεται για τον Δεματοποιητή στην θέση ¨Σταυρός Διδύμων¨, από την θέση του Αντιδημάρχου υπεύθυνου για την καθαριότητα, θεωρώ υποχρέωσή μου να παραθέσω στην κοινή χρήση και διαβούλευση κάποια στοιχεία του Περιφερειακού Σχεδιασμού που σαφώς συνδέονται με τον Δεματοποιητή. 

Οι εκτιμήσεις που έχουν δημοσιευθεί κατά καιρούς για το ποσό των προστίμων που κινδυνεύει να πληρώσει η χώρα μας για τις χωματερές κυμαίνονται από μερικές δεκάδες εκατομμύρια έως και τρία δισεκατομμύρια ευρώ.
 Στην πραγματικότητα, όπως έχουν δηλώσει αξιωματούχοι του υπουργείου Περιβάλλοντος, το ποσό παραμένει ερώτημα, καθώς θα υπολογιστεί με βάση εκτιμήσεις για το μέγεθος της ζημιάς που προκαλούν οι χωματερές στο περιβάλλον.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι στον εθνικό σχεδιασμό για το κλείσιμο των χωματερών η Πελοπόννησος αποτελεί τον μεγαλύτερο πονοκέφαλο των αρμοδίων.
Από τις 316 χωματερές που παραμένουν σε λειτουργία, το ένα τέταρτο βρίσκεται στην περιφέρεια της Πελοποννήσου.
Καθώς τα προηγούμενα χρόνια δεν είχε γίνει τίποτα απολύτως για να τερματιστεί αυτή η αθλιότητα, σήμερα υπάρχουν συνολικά 79 σκουπιδότοποι, διάσπαρτοι από τη Μεσσηνία μέχρι την Κορινθία.
Το θέμα είναι ότι στην Πελοπόννησο δεν υπάρχει καμία άλλη υποδομή για τα απορρίμματα, κάποιος σύγχρονος ΧΥΤΑ ή, έστω, σταθμός μεταφόρτωσης απορριμμάτων, ενώ την ίδια στιγμή οι πέντε νομοί της περιφέρειας παράγουν σχεδόν 300.000 τόνους απορριμμάτων κάθε χρόνο - για την ακρίβεια 293.157 τόνους μέσα στο 2010.

Εξαιτίας αυτού του μεγάλου όγκου σκουπιδιών και της έλλειψης υποδομών, οι αξιωματούχοι του υπουργείου Περιβάλλοντος μιλούν για ένα «σκληρό πυρήνα χωματερών» όταν αναφέρονται στους Χώρους Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων της Πελοποννήσου.
Ο σχεδιασμός που προωθήθηκε από τον κ.Φ. Χατζημιχάλη, προηγούμενο Γ.Γ της Περιφέρειας Πελοποννήσου, βασίζεται στην άμεση ενεργοποίηση των μηχανημάτων δεματοποίησης σκουπιδιών, ώστε από τις πρώτες κιόλας μέρες του 2011 να έχουν κλείσει συνολικά 29 ΧΑΔΑ.

Όλες οι χωματερές στην Πελοπόννησο θα κλείσουν στο τέλος του 2011, ενώ θα δημιουργηθούν τρεις μονάδες ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων, σύμφωνα με τον νέο περιφερειακό σχεδιασμό (ΠΕΣΔΑ) της Περιφέρειας, που εγκρίθηκε στις 30 Νοεμβρίου και θα ισχύει για 5 χρόνια.

Η χωροθέτηση τους θα προκύψει από μελέτες που θα εκπονηθούν.

Ο ΓΓ. της περιφέρειας Πελοποννήσου Φώτης Χατζημιχάλης είχε δηλώσει «Έχουμε ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης, που θα αντιμετωπίσει ριζικά το πρόβλημα της διαχείρισης απορριμμάτων».

Επίσης, επισήμανε πως στόχος είναι «να μειώσουμε τον όγκο των απορριμμάτων, που είναι 300.000 τόνοι τον χρόνο στην περιφέρεια, και να ενισχύσουμε κάθε δραστηριότητα για διαλογή στην πηγή και ανακύκλωση».

Για τον αποτελεσματικότερο τρόπο ολοκληρωμένης διαχείρισης των αποβλήτων, ο νέος περιφερειακός σχεδιασμός προβλέπει τη διαίρεση της Περιφέρειας Πελοποννήσου σε τρεις διαχειριστικές ενότητες με βάση γεωγραφικά, οικονομικά και πληθυσμιακά κριτήρια.

Τα έργα επεξεργασίας και ασφαλούς διάθεσης, καθώς και το δίκτυο των Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ), που θα εξυπηρετούν την περιφέρεια, είναι: μία Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ), ένας ΧΥΤΥ και πέντε ΣΜΑ στην 1η διαχειριστική ενότητα που αφορά τους Nομούς Κορινθίας, Αργολίδας και τους Δήμους Τρίπολης, Βόρειας και Νότιας Κυνουρίας του Nομού Αρκαδίας, και από μία ΜΕΑ, ένας ΧΥΤΥ και τρεις ΣΜΑ στη 2η διαχειριστική ενότητα που αφορά τον Nομό Μεσσηνίας και τους Δήμους Γόρτυνος και Μεγαλόπολης Αρκαδίας, και στην 3η διαχειριστική ενότητα που αφορά τον Nομό Λακωνίας.

Επίσης, όπως ανέφερε ο κ. Χατζημιχάλης προβλέπεται η εγκατάσταση και λειτουργία δεματοποιητών, μέτρο που θα εφαρμοστεί σε όλους τους δήμους της περιφέρειας, καθώς σε διαφορετική περίπτωση θα επιβληθούν πρόστιμα.

Στη συνέχεια οι δεματοποιητές θα γίνουν σταθμοί μεταφόρτωσης ή δεματοποιητές ανακυκλώσιμων.

Οι πρώτοι δεματοποιητές θα λειτουργήσουν άμεσα σε Κρανίδι, Πύλο και Μολάους.

Αυτά είχε δηλώσει ο προηγούμενος Γ.Γ της Περιφέρειας Πελοπονήσσου και αυτά ισχύουν μέχρι σήμερα. 

 Η εγκατάσταση δεματοποιητών, βέβαια, δεν είναι παρά μια πρόχειρη -πλην όμως ακριβή- λύση, που επελέγη υπό τον φόβο επιβολής προστίμων από την Ε.Ε. για την ύπαρξη χωματερών στη χώρα μας, μέσα στο έτος.
Χρησιμοποιώντας ένα είδος πλαστικού περιτυλίγματος, τα μηχανήματα αυτά συσκευάζουν τα απορρίμματα, μειώνοντας δραστικά τον όγκο τους.  

Όπως προβλέπει η ευρωπαϊκή νομοθεσία, η εγκατάσταση δεματοποιητών θα πρέπει να συνοδεύεται από χώρους αποθήκευσης και τα δέματα-σκουπίδια δεν θα πρέπει να παραμένουν εκεί για περισσότερο από δύο χρόνια.
Τα 9 εκατομμύρια ευρώ που έχει ήδη ξοδέψει η Περιφέρεια Πελοποννήσου για συνολικά 12 δεματοποιητές απλώς αγοράζουν χρόνο στη χώρα μας, έως το 2013. 

Ο σημερινός Περιφερειάρχης κ. Τατούλης, σε συνάντησή του με τους νεοεκλεγμένους Δημάρχους για το δέμα των απορριμάτων εξέφρασε την άποψη πως τελικά ο ΧΥΤΥ πρέπει να είναι ένας σε επίπεδο Περιφέρειας Πελοποννήσου και ο ανάδοχος θα οριστεί με Διεθνή Διαγωνισμό. Επιπλέον ανέφερε πως από την στιγμή της υπογραφής σύμβασης ο ανάδοχος θα είναι και υπεύθυνος για την διαχείριση της μέχρι τότε επικρατούσας κατάστασης ( πιθανά να εννοεί και την διαχείριση και απομάκρυνση των 5.000 περίπου δεμάτων που υπάρχουν σήμερα στο χώρο του Σταυρού Διδύμων ).

Θα πρέπει οι συμπολίτες και συμπολίτισσές μας να γνωρίζουν πως ο Δήμος είναι υπεύθυνος για την περισυλλογή και αποκομιδή των απορριμάτων στην θέση ¨Σταυρός Διδύμων¨, μοναδική επιλογή, ύστερα και από την από 15 Δεκεμβρίου απόφαση του Γ.Γ της Περιφέρειας με την οποία κλείνουν οι ΧΑΔΑ στις θέσεις Ρορό και Κρόθι πρώην Δήμου Ερμιόνης και από προγενέστερη αντίστοιχη απόφαση για τους ΧΑΔΑ στις θέσεις Δισκούρια και Σταυρός Διδύμων του πρώην Δήμου Κρανιδίου. Μάλιστα υπάρχει και πρόσφατη απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής υπό τον αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης κ. Πάγκαλο, για το θέμα  αυτό, στην οποία γίνεται ιδιαίτερη και σαφής αναφορά για την Πελοπόννησο και τις γεωγραφικές ενότητες που είναι εγκατεστημένοι δεματοποιητές. Από εκεί την ευθύνη για δεματοποίηση και προσωρινή αποθήκευση και γενικότερα την διαχείρισή των απορριμάτων έχει ο Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Αργολίδας ( ΦΟ.Δ.Σ.Α ), ο οποίος θεσμικά έχει ισχύ μέχρι τέλος Ιουνίου 2011. Επιπλέον ο ΦΟ.Δ.Σ.Α έχει και την συνολική χρήση των 35 στρεμμάτων που έχει παραχωρηθεί σε αυτόν από τον πρώην Δήμο Κρανιδίου. Ο Δήμος μας έχει την υποχρέωση να υπογράψει Προγραμματική Σύμβαση με τον ΦΟ.Δ.Σ.Α και την Περιφέρεια Πελοπονήσσου στα πλαίσια του Περιφερειακού Σχεδιασμού και τις οικονομικές υποχρεώσεις της συνδρομής προς τον ΦΟ.Δ.Σ.Α καθώς και του ποσοστού που του αναλογεί από το κόστος λειτουργίας του Δεματοποιητή. 
Και όλα αυτά γιατί είμαστε ΔΕΣΜΙΟΙ από το νομικό πλαίσιο του Περιφερειακού Σχεδιασμού και γιατί το όλο θέμα το ¨κληρονομίσαμε¨από τις προηγούμενες Δημοτικές Διοικήσεις Κρανιδίου και Ερμιόνης .

Ο δεματοποιητής στην θέση Σταυρός Διδύμων μέχρι σήμερα είναι σε ¨δοκιμαστική λειτουργία¨, γιατί δεν υπογράφηκε η αρχική Προγραμματική Σύμβαση που είχε συνταχθεί μετά από ενστάσεις της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και αυτό έγινε ενόσω ήταν σε ισχύ οι προηγούμενες Δημοτικές Διοικήσεις.  
Προς ενημέρωση όλων, η σημερινή Δημοτική Διοίκηση με αλληλογραφία και αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου έχει αναλάβει την εκπλήρωση όλων των τυπικών της υποχρεώσεων προς τον ΦΟ.Δ.Σ.Α.  και όσον αφορά την υπογραφή προγραμματικής σύμβασης και όσον αφορά το οικονομικό μέρος, τονίζοντας προς κάθε κατεύθυνση πως πρόκειται για ¨ΔΕΣΜΙΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ¨.
Σημείωση : Τα ανωτέρω είναι καθαρά προς ενημέρωση και δεν εκφράζουν την προσωπική μου θέση και κρίση για το θέμα της μέχρι τώρα λειτουργίας του Δεματοποιητή και της διαχείρισης των απορριμμάτων. Επιφυλάσσομαι πολύ σύντομα να την δημοσιοποιήσω.

Σταύρος Κούστας

Αντιδήμαρχος Δήμου Ερμιονίδας